Науаи – аймақтық орналасуы, инфрақұрылымы және өнеркәсіптік әлеуеті жағынан үлкен облыс. Соңғы жеті жылда сегіз миллиард доллар инвестиция тартылып, алты мың бес жүз жоба іске қосылған. Биыл 2200 млрд долларлық 577 жоба аяқталуда.
Мемлекет басшысының өткен айда облысқа жасаған сапары кезінде экономиканы одан әрі дамыту және қосымша мүмкіндіктерді анықтау бойынша тапсырмалар берілген еді. Жиналыста осы тапсырмалар негізінде дайындалған ұсыныстар қаралды.
Мәселен, Кармана ауданындағы химия технопаркіне жақын жайылым жерлерге жаңа өнеркәсіп орындарын орналастыру жоспарлануда. Инфрақұрылым мен шикізаттың бар болуының арқасында келесі жылдың өзінде сол жерде каолин, кварц, кремний диоксиді және мата бояуы өндірістерін іске қосу мүмкіндігі бар.
Қытайлық инвесторлар Хатирчи ауданында кварц пен гранитті өндіру және қайта өңдеу бастамасын көтерген. Сондай-ақ, Кенимех, Навбахор және Үшқұдық аудандарындағы 11 пайдалы қазба алаңы игерілуі үшін келешегі зор.
“Айдаркөл” маңындағы 150 гектар аумаққа қонақ үйлер мен демалыс орындары салынса, 10 мыңға дейін туристерге қызмет көрсететін жобалар жүзеге асырылады, 200 жұмыс орны ашылады. Нұрата ауданындағы Сентоб, Хатирчи ауданындағы Лангар және Ангидон ауылдарында 200 отбасылық қонақ үй ашу арқылы жылына 600 мыңға жуық турист тартылып, 500 адам жұмыспен қамтылатын болады.
Еліміздегі жайылымдардың қырық үш пайызы Науаи облысында орналасқан, алайда оның тек 5 пайызы ғана пайдаланылуда. Осыған байланысты 350 мың гектар жайылымға дрондар арқылы климатқа бейім жем-шөп дақылдары, дәрілік және дәмдеуіш өсімдіктердің тұқымдары себіліп, жергілікті тұрғындарға беріледі. Тамды және Үшқұдықи аудандарында ешкі және қой шаруашылығын дамыту көзделуде.
Сондай-ақ, Тамды мен Нұрата аудандарын құрылыс материалдары, мал шаруашылығы және туризм салаларына, Хатирчи ауданын тоқыма және жеміс-көкөніс шаруашылығына мамандандыру үшін барлық мүмкіндік бар. Атап айтқанда, Хатирчи ауданында генетикалық түрі өзгертілмеген және органикалық өнім сертификаттарын беретін заманауи зертхана құрылуда. Ауданда бес жүз гектар, ал Навбахорда 200 гектар алқапқа қарқынды бақтар мен жүзім бағы салынады.
Дала мен махаллаларда нарықта сұранысқа ие өнімдерді өсіру ынталандырылатын болады. Мысалы, Италиядан күнбағыс тұқымын әкеліп, екінші егіс ретінде 10 мың гектар жерге егу ұсынылуда. Нәтижесінде 5 мың тұрғын қосымша табысқа ие болып, өндірілген күнбағыс майы облыс халқының жылдық сұранысын өтейді. Мақта шаруашылығында да жердің ерекшелігіне сай, су тапшылығына төзімді қытайлық мақта сұрыптарын отырғызу кеңейтіледі.
Биылғы жылдың басынан бері облыста 111 мың адам жұмысқа орналастырылған. 2025 жылы 140 мың тұрғынды жұмыспен қамту және 10 мың отбасын кедейліктен шығару мақсат етілген.
Жиналыста Науаи облысының әкімі осындай ресурстарды іске қосу, 2025 жылы салалық кәсіпорындардан бөлек 2 миллиард доллар инвестиция тарту және 320 миллион доллар экспортты қамтамасыз ету бойынша жоспарларын таныстырды.
Алайда бұл жоспарлардың облыстың әлеуетіне сай емес екендігі айтылып, оларды қайта қарау тапсырылды. Жаңа жобаларды негізінен Кенимех, Нұрата, Хатирчи және Тамды аудандарында орналастыру қажеттілігі көрсетілді. Жұмыссыз азаматтарды заманауи мамандықтарға оқытып, ел ішінде және шетелде жоғары табысты жұмыстарға орналастыру міндеті қойылды. Экономикалық мүмкіндіктері кең болғанымен, халқы салыстырмалы түрде аз Науаи облысын жұмыссыздық жоқ өңірге айналдыруға болатыны атап өтілді.
